Năm 1993 bố mẹ tôi được một nông trường quốc doanh sông bôi giao khoán sản đất nông nghiệp, đất trồng cây hàng năm cho hộ gia đình, bố tôi đại diện chủ hộ ký kết hợp đồng thời hạn là 50 năm ,đến 1999 bố mẹ tôi có việc phải đi xa một thời gian nên đã gửi chị gái tôi là con ruột của bố mẹ tôi trông nom, cùng năm này nông trường quốc doanh sông bôi phá sản ,và một “công ty TNHH MTV sông bôi” vào tiếp quản công ty này tiến hành đo đạc lại diện tích đất ,công ty yêu cầu ký lại hợp đồng,trong khi này bố mẹ tôi không được biết và chị gái tôi đã thay mặt đại diện gia đình ký hợp đồng. Từ đó đến nay bố mẹ tôi vẫn sống và sử dụng đất đúng mục đích hàng năm vẫn đóng góp sản lượng đầy đủ. Năm 2014 bố ,mẹ ,tôi ,mới được biết, tên chủ sử dụng đất đó đã được đổi thành tên chị gái tôi, không biết bằng cách nào chị gái tôi đã đơn phương đứng tên chủ thửa đất đó, bố tôi đã đòi chị gái tôi trả lại nhưng chị chỉ trả lại cho bố mẹ tôi 1/3 thửa đất, bố tôi là người đứng tên một phần nay, cùng năm 2014 này bố tôi lại lấy vợ lẽ nhưng lại làm giấy đăng ký kết hôn với cô ta. Năm 2015 bố tôi bệnh nặng nay đã mất, thì người vợ lẽ này đã tự quyền bán số diện tích đất mà chị gái tôi trả lại và bỏ đi. Còn chi gái tôi thì đuổi mẹ tôi và tôi ra khỏi nhà nơi mà gia đình tôi vẫn ở để trông nom đất đai và cây cối.
Vậy tôi xin hỏi mẹ tôi muốn làm đơn đòi chị gái tôi trả lại toàn bộ số đất mà 1993 nông trường quốc doanh sông bôi giao cho bố mẹ tôi có được không? Và làm đơn khiếu nại đòi người vợ bé trả lại đất vì người này bán mà chưa có sự đồng thuận của tôi và mẹ tôi có được không? mẹ tôi có quyền lợi gì không khi mà bố mẹ tôi không có giấy đăng ký kết hôn?
Tran trọng cảm ơn!
Câu hỏi được biên tập từ chuyên mục tư vấn luật đất đai của công ty Luật Minh Khuê.
>> Luật sư tư vấn thủ tục khởi kiện đòi đất theo luật Đất đai, gọi: 1900.0159
Trả lời:
1. Cơ sở pháp lý:
– Bộ luật dân sự 2015
– Nghị định 123/2015/NĐ-CP hướng dẫn Luật hộ tịch
2. Nội dung phân tích:
>> Xem thêm: Các trường hợp giao đất, cho thuê đất trước ngày Luật đất đai năm 2013 có hiệu lực sẽ được xử lý như thế nào ? Những trường hợp nào thực hiện việc thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh ?
Căn cứ vào Khoản 2 Điều 44 Nghị định 123/2015/NĐ-CP Điều khoản chuyển tiếp:
“…..2. Đối với trường hợp nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng trước ngày 03 tháng 01 năm 1987 mà chưa đăng ký kết hôn thì được khuyến khích và tạo điều kiện để đăng ký kết hôn. Quan hệ hôn nhân được công nhận kể từ ngày các bên xác lập quan hệ chung sống với nhau như vợ chồng. Thẩm quyền, thủ tục đăng ký kết hôn được thực hiện theo quy định tại Điều 17 và Điều 18 của Luật Hộ tịch.”
Thì bố mẹ bạn vẫn được xem là vợ chồng.
Việc bố bạn đăng kí kết hôn với cô vợ lẽ là vi phạm pháp luật vì bố và mẹ bạn chưa ly hôn, nên cô vợ lẽ không có quyền và nghĩa vụ gì với mảnh đất đó.
Năm 1999, nếu bố mẹ bạn ủy quyền cho chị gái bạn trông nom mảnh đất này có phần kí kết hợp đồng thì chị gái bạn chỉ được kí kết hợp đồng thay mặt cho bố mẹ bạn, còn người có quyền và nghĩa vụ vẫn là bố mẹ bạn.
Vậy mẹ bạn có quyền lợi đối với mảnh đất đó dù cho bố mẹ bạn chưa đăng kí kết hôn.
Căn cứ vào Điều 651 Bộ luật dân sự 2015 ta có những người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc:
Ðiều 651. Người thừa kế theo pháp luật
Vậy mẹ bạn có quyền viết đơn đòi lại phần đất mà đã ủy quyền cho chị bạn đứng tên trước đây, phần tài sản đứng tên trên 1/3 thửa đất và phần tài sản thừa kế từ bố bạn.
Mẹ bạn có quyền khởi kiện cô vợ lẽ kia để đòi lại phần đất đó vì cô vợ lẽ không có quyền và nghĩa vụ đối với mảnh đất này.
Trên đây là ý kiến tư vấn của chúng tôi về câu hỏi của quý khách hàng. Việc đưa ra ý kiến tư vấn nêu trên căn cứ vào các quy định của pháp luật và thông tin do quý khách hàng cung cấp. Mục đích đưa ra nội dung tư vấn này là để các cá nhân, tổ chức tham khảo. Trường hợp trong nội dung tư vấn có điều gì gây nhầm lẫn, chưa rõ ràng hoặc thông tin nêu trong nội dung tư vấn khiến quý khách chưa hiểu hết vấn đề hoặc/ và có sự vướng ngại, thắc mắc, chúng tôi rất mong nhận được ý kiến phản hồi của quý khách hàng.
Mọi vướng mắc bạn vui lòng trao đổi trực tiếp với bộ phận luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài 24/7 gọi số: 1900.0159 hoặc gửi qua email để nhận được sự tư vấn, hỗ trợ từ Luật Minh Khuê.
>> Xem thêm: Luật sư tư vấn điều kiện nhận chuyển nhượng, nhận góp vốn, thuê quyền sử dụng đất nông nghiệp để thực hiện dự án đầu tư sản xuất, kinh doanh và xây dựng ?
Rất mong nhận được sự hợp tác!
Trân trọng./.
Bộ phận Luật sư Tư vấn pháp luật đất đai – Công ty luật MInh KHuê
>> Xem thêm: Các trường hợp giao đất không thu tiền sử dụng đất theo quy định Luật đất đai 2013
